W sercu Gór Sowich, w mroku podziemnych korytarzy, kryje się największy i najbardziej tajemniczy obiekt Projektu Riese – Kompleks Włodarz. To miejsce, gdzie historia II wojny światowej pozostawiła swoje mroczne piętno, a tajemnice budowy największego bunkra dla Hitlera do dziś wzbudzają emocje i pytania. Zwiedzanie kompleksu to nie tylko podróż w czasie, ale i niezwykłe doświadczenie. Odkryj historię, która kryje się pod ziemią! Na mnie Kompleks Włodarz zrobił olbrzymie wrażenie. Trafił nam się przewodnik, który z pasją i zaangażowaniem opowiadał o tajemnicach Projektu Riese. Mam nadzieję, że Tobie również spodoba się okrywanie tajemnic podziemi Gór Sowich, które warto zacząć właśnie we Włodarzu.
Kompleks „Włodarz”
579 m n.p.m.
• Jugowice
ul.Górna 71
0:10 h
400 m
• Kompleks Riese
TAK
Szlak zielony
Praktyczne wskazówki dla odwiedzających
Jeśli planujesz wizytę w Kompleksie „Włodarz”, warto pamiętać o kilku rzeczach:
- Bilety: normalny kosztuje 39,99 zł, a za 44,99 zł można kupić bilet łączony z wejściem do Muzeum Molke w Ludwikowicach Kłodzkich (oba obiekty należy odwiedzić w ciągu 3 dni).
- Kompleks jest czynny codziennie w godzinach 09:00 – 16:00.
- Czas zwiedzania ponad 1h.
- Każda sesja zwiedzania rozpoczyna się o pełnej godzinie.
- Adres: OBIEKT SZTOLNIE „WŁODARZ” Jugowice ul.Górna 71
- Jest kilka parkingów A, B i C dostępnych dla zwiedzających – teoretycznie są płatne, ale w listopadzie 2024 podczas naszego zwiedzania był darmowy.
- Zwiedzasz kompleks z przewodnikiem: grupy wchodzą o pełnych godzinach, więc lepiej przyjechać kilka minut wcześniej, aby spokojnie zaparkować i kupić bilety w kasie.
- Jedną z atrakcji jest kilkuminutowy film o projekcie Riese – polecam zabrać ze sobą matę/podkładkę pod pupę, ponieważ krzesełka są wilgotne i mokre.
- Przed wejściem do obiektu otrzymasz kask na głowę.
- W obiekcie panuje temp. około 8 stopni C, duża wilgotność – lepiej zabrać ze sobą ciepłe okrycie i kryte obuwie.
- Na terenie przed wejściem do kompleksu znajduje się duży namiot – można tam przysiąść i odpocząć przed dalszą wędrówką.
- Pamiątkowa pieczątka znajduje się w budynku gdzie kupisz bilety – możesz ją przybić w książeczce PTTK GOT, KGP czy DPG.
Projekt Riese – monumentalne dzieło pełne tajemnic.
Podziemne tunele, olbrzymie hale i nieskończone spekulacje o przeznaczeniu – tak można opisać Projekt Riese, czyli „Olbrzym”. To przede wszystkim jedno z największych przedsięwzięć budowlanych III Rzeszy, którego cel do dziś pozostaje niejasny. Prace nad kompleksem rozpoczęły się w listopadzie 1943 roku, zgodnie z decyzją Hitlera o budowie nowej Kwatery Głównej w Górach Sowich.
W kompleksach miały znajdować się pomieszczenia dla najważniejszych urzędników III Rzeszy, w tym dowództwa wojsk i SS, a także przestrzeń przemysłowa. Projekt miał pomieścić od 20 do 40 tysięcy ludzi. Prace prowadziła Organizacja Todt, a głównym źródłem siły roboczej byli przede wszystkim więźniowie obozów koncentracyjnych, m.in. z pobliskiego Gross-Rosen.
Dramatyczne warunki pracy, epidemie, wyczerpanie i nieludzkie traktowanie zebrały tragiczne żniwo. Budowę przerwano w marcu 1945 roku, pozostawiając wiele pytań bez odpowiedzi. Do dziś odkryto siedem kompleksów w ramach Riese (Włodarz, Osówka, Rzeczka, Jugowice, Soboń, Zamek Książ, Gontowa). Ale pełny zakres projektu nadal pozostaje nieznany.
Kompleks Włodarz – muzeum historii
Kompleks Włodarz to największy podziemny obiekt Projektu Riese, który został częściowo udostępniony dla turystów. Zwiedzanie trwa około godziny i obejmuje:
- spacer po dwóch poziomach podziemi,
- przeprawę łodzią po zalanych korytarzach,
- projekcję filmu o genezie i tajemnicach Riese w podziemnym kinie.
Wejście do kompleksu prowadzi przez sztolnię numer IV. Wąskie korytarze z oryginalnymi łukami betonowymi odsłaniają przed zwiedzającymi sposób budowy tych monumentalnych obiektów. Na ścianach widać otwory strzelnicze jak również pozostałości po materiałach wybuchowych.
Na samym początku zwiedzania będziesz mieć możliwość obejrzenia krótkiego filmu o Projekcie Riese.
Część trasy wiedzie przez zalane fragmenty kompleksu. Wsiadając do łódki, przepłyniesz około 300 metrów trasy. Będziesz podziwiać krystalicznie czystą wodę, w której spoczywają ślady po dawnych budowach – podkłady kolejowe, fragmenty rur i narzędzi. Wewnątrz panuje specyficzna atmosfera, potęgowana przez światło wydobywające kształty skał oraz masywne przestrzenie hal o imponujących wymiarach.
Co oznaczają? Tego dowiesz się podczas zwiedzania!
Kompleks Włodarz to miejsce, które łączy w sobie fascynację historią, podziw dla monumentalnej budowli i przede wszystkim refleksję nad tragicznymi losami ludzi, którzy byli zmuszani do jej tworzenia. Jeśli interesują Cię tajemnice II wojny światowej, to wizyta we Włodarzu jest obowiązkowym punktem na mapie Dolnego Śląska. Z pewnością warto tu zajrzeć! Koniecznie przejdź się naszymi śladami i wybierz kilkugodzinną trasę z zaliczeniem szczytu Włodarz i dwóch największych kompleksów Projektu Riese:
Podziemne Miasto Osówka: tajemnice III Rzeszy i ekstremalne przygody w sercu Gór Sowich!
Kompleks „Osówka” – naziemna trasa historyczna. Zobacz Kasyno i Siłownię!
Dodaj komentarz