Sztolnie Pirytu w Szklarskiej Porębie

Sztolnie dawnej kopalni pirytu – zejdź do podziemnej atrakcji Gór Izerskich i Szklarskiej Poręby

, ,

Podczas spaceru w okolicy Zakrętu Śmierci lub Zbójeckich Skał w Górach Izerskich warto wybrać się na krótką, klimatyczną wycieczkę do dawnych sztolni kopalni pirytu. To miejsce, owiane tajemnicą i fascynującą historią, stanowi wyjątkowy punkt na mapie okolic Szklarskiej Poręby. Choć dziś są jedynie reliktem dawnej działalności górniczej, sztolnie przyciągają turystów zainteresowanych zarówno górnictwem, jak i historią alchemii oraz minerałów.

Na zdjęciu wejście do sztolni sfotografowane od środka.
Wejście do jednej ze Sztolni dawnej Kopalni Pirytu.

Ważne informacje dla odwiedzających Sztolnie Pirytu

  • Na czarnym i żółtym szlaku, które biegną równolegle między Zakrętem Śmierci, a Zbójeckimi Skałami znajdziesz 3 wejścia do sztolni. Kolejne wejście znajduje się tuż przy pomniku feldmarszałka von Moltkego na Zbójeckich Skałach.
  • Wejście do sztolni jest bezpłatne i dostępne cały rok.
  • Jeżeli chcesz wejść w głąb kopalnianych korytarzy zabierz ze sobą: czołówkę lub latarkę.
  • W sztolniach jest wilgotno i chłodno: koniecznie zabierz ciepłą kurtkę.
  • Szczególnie w okresach intensywnych opadów (wiosną i jesienią) w sztolni jest dużo wody. Kalosze lub wysokie wodoodporne buty na pewno się przydadzą!
  • Do sztolni wchodzisz na własną odpowiedzialność – nie prowadzi tu wyznaczony szlak turystyczny.

722 m n.p.m.

Zakręt Śmierci

0:17h
1km

Bunkier przy Drodze Sudeckiej
żółty szlak
czarny szlak

14 m

1

Krótka historia wydobycia pirytu

Pierwsze wzmianki o wydobyciu pirytu w Szklarskiej Porębie pochodzą z 1530 roku. W okolicznych górach pracowali Walonowie – legendarni poszukiwacze cennych minerałów, którzy od XI wieku przemierzali Europę Zachodnią, a w Górach Izerskich odkryli m.in. złoża pirytu. W XVIII wieku kopalnia pirytu rozkwitła, gdy Christian Melchior Preller, miejscowy kupiec, założył nową „witriolejnię” do produkcji kwasu siarkowego. Jak już wiesz z poprzednich moich wpisów to on wytyczył również ścieżkę do Wodospadu Szklarki wzdłuż progu rzeki Kamiennej – obecnie zielony szlak ze Szklarskiej Poręby. Dzięki intensywnej eksploatacji uzyskiwano tu do 400 ton pirytów rocznie, co czyniło zakład jednym z największych w Prusach. To niezwykłe miejsce przyciągało uwagę odwiedzających, a nawet pruskiej pary królewskiej. Jednak pod koniec XVIII wieku złoża się wyczerpały, a kopalnia została zamknięta.

Piryt i jego alchemiczne znaczenie

Piryt, zwany „złotem głupców”, choć nie jest cenny, od wieków fascynował ludzi. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa „pyr”, oznaczającego „ogień” – minerał iskrzył się bowiem, gdy uderzano o niego krzesiwem. W przeszłości piryt z Gór Izerskich przerabiano na kwas siarkowy w specjalnych zakładach nazywanych witriolejniami. Produkty tej przemiany, jak atrament czy barwniki do sukna, miały szerokie zastosowanie, a także przyciągały zainteresowanie alchemików, dla których kwas siarkowy stanowił składnik eksperymentów z substancjami.

Co można zobaczyć dziś?

Obecnie sztolnie dawnej kopalni pirytu są fascynującą atrakcją turystyczną. Choć większość historycznych korytarzy nie przetrwała, dostępne są fragmenty podziemnych wyrobisk, które nadal oddają atmosferę dawnych czasów. Centralna część kopalni, która niegdyś mogła sięgać 20 metrów wysokości, nadal robi wrażenie, choć wskutek erozji i osunięć przypomina raczej kamieniołom. To miejsce, pełne chłodu i półmroku, stanowi tajemniczy punkt na Szlaku Walońskim, prowadzącym przez najciekawsze miejsca związane z górnictwem w regionie.

Na zdjęciu dwa wejścia do sztolni, które przypominają oczy czaszki. Zdjęcie wykonane ze środka sztolni.
Największe wrażenie robi wejście do sztolni, które od środka przypomina oczy czaszki.
Na zdjęciu drogowskaz wskazujący kierunek do sztolni. Drogowskaz w kolorze ciepłego drewna z napisem: Sztolnie
Na szlaku (żółtym i czarnym) prowadzącym z Zakrętu Śmierci w stronę Zbójeckich Skał znajduje się drogowskaz, który wskaże Ci drogę do sztolni.

Jak dotrzeć do sztolni?

Dotarcie do dawnej kopalni jest proste – wystarczy wyruszyć z parkingu przy Zakręcie Śmierci, skąd należy podążać czarnym i żółtym szlakiem turystycznym. Po około siedemnastu minutach warto zwrócić uwagę na drewniany kierunkowskaz z napisem „Sztolnie”, który wskazuje drogę do dawnego wyrobiska. Wąska ścieżka zaprowadzi cię do sztolni, gdzie możesz wejść do podziemnych korytarzy.

Interaktywna mapa pojawi się po akceptacji cookies. Szczegóły w polityce prywatności.

Na zdjęciu drewniany drogowskaz z kierunkami na atrakcje okolicy: Zbójeckie Skały, Wysoki Kamień, Zakręt Śmierci i Sztolnie Pirytu.
Z parkingu na Zakręcie Śmierci drogę do sztolni pirytu wskaże Ci rzucający się w oczy drogowskaz.

Informacje praktyczne dla odwiedzających

Sztolnie dawnej kopalni pirytu dostępne są przez cały rok, ale dla bezpieczeństwa najlepiej odwiedzać je od wiosny do jesieni. Choć stanowią atrakcję turystyczną, nie mają wytyczonych tras ani zabezpieczeń, dlatego należy być ostrożnym. Warto zabrać ze sobą latarkę oraz unikać dotykania ścian i stropów, które w niektórych miejscach mogą być niestabilne.

Za zdjęciu wejście do sztolni sfotografowane od zewnątrz. Wejście do sztolni znajduje się w olbrzymiej skale.
Jedno z kilku wejść do sztolni Pirytu w okolicy Szklarskiej Poręby.

Zwiedzanie dawnych sztolni pirytu to niecodzienna okazja, by poczuć ducha dawnych czasów jak również odkryć historię Szklarskiej Poręby z nietypowej perspektywy. To również atrakcja dla tych, którzy poszukują unikalnych miejsc, pełnych historii i tajemnic. Szykuj plecak, zabierz czołówkę, wodoodporne buty i w drogę! Z pewnością będzie to niezapomniana wycieczka po Górach Izerskich.

Postaw mi kawę na buycoffee.to


Komentarze

Dodaj komentarz

Wymagane pola są oznaczone ☼. Email możesz podać jeśli oczekujesz od nas odpowiedzi (nie będzie opublikowany)